آزمایش کبد
آزمایش کبد چیست
کبد به طور کلی وظیفه ی تصفیه ی خون و انجام دیگر فرایند های خونی را دارد. این وظایف شامل تولید فاکتور های لختده کننده ی خون، سم زدایی، سوخت و ساز مواد غذایی و بسیاری از عمکرد های حیاتی دیگر می باشد. سلول های کبد دارای آنزیم هایی می باشند که وظیفه ی اکثر این واکنش های شیمایی را برعهده دارند.
در مجموع آزمایش کبد به دو دسته ی کلی تقسیم می شوند که در زیر به تفضیل هر یک را توضیح می دهیم.
آزمایش آنزیم کبدی: در کبد به طور کلی دو آنزیم اصلی وجود دارد که شامل ATL و ASL می باشند. (آنزیم ASL فقط در کبد موجود است ولی آنزیم ASL در بافت ها و عضلات نزدیک به کبد نیز موجود می باشد.) از آنجا که با صدمه دیدن کبد این آنزیم ها وارد خون می شوند پس وجود این آنزیم ها در خون نشان از سالم نبودن کبد است. از آنجا که از وظایف دیگر کبد تولید صفرا است. آنزیم های تولید کننده ی صفرا نیز مانند موارد قبلی با بیماری کبد در جریان خون بیشتر دیده می شوند پس وجود این آنزیم ها (لکالین فسفاتاز، 5 نوکلئوتیاداز و گاما گلوتامیل ترانس پتیتاز ( GGT)) نیز نشان از عملکرد نا صحیح کبد است.
آزمایش عملکرد کبد: این گروه از آزماش ها شامل سه دسته ی کلی می شود:
PTوINR: از جمله وظایف کبد که در بالا اشاره شد تولید پروتئین های لخته کننده ی خون است که با دو روش PT (زمان پروترومبین) و INR ( سنجش طبیعی جهانی) اندازه گیری می شود اگر در هر دو روش زمان لخته شدن خون بیشتر از زمان استاندارد شود نشان از عمکرد ناسالم کبد می باشد.
آلبومین: آلبومین از جمله مهم ترین پروتئین های خون بدن می باشد که کبد وظیفه ی تولید آنها را دارد که افراد با کبد های ناسالم عموما شاهد افت آلبومین در خون می شوند. (البته افت آلبومین صرفا به دلیل نارسایی کبدی نیست اما یکی از نشانه های کبد ناسالم می باشد.)
بیلی روبین: بیلی روبن از تجزیه ی گلوبول های قرمز بدن ایجاد می شود. این ماده در مدفوع بیمار های کبدی به میزان بالایی دیده می شود. (کبد این ماده را از طریق مدفوع دفع می کند. البته بیلی روبین بر اثر کم خونی آنمی همولیتیک نیز زیاد می شود و دلیل فزونی آن صرفا نارسایی کبدی نیست.)
قسمت بسیار اعظمی از بیماری های کبدی در دنیای امروز صرفا به دلیل عادت های نادرست غذایی و سبک غلط زندگی ماشینی قرن بیست و یکمی است. عدم استفاده ی از دخانیات، عدم تفس هوای آلوده در محیط های کار (مانند بوی رنگ یا دیگر مواد شمیایی)، عدم استفاده از مشروبات الکلی، عدم استفاده ی زیاد از خوراکی های شیرین و فراوری شده، عدم استفاده ی خودسرانه از دارو و مراجعه ی پیشگرانه به پزشک و انجام آزمایش های سالانه می تواند به میزان بسیار بالایی از ریسک ابتلا به این بیماری های خاص بکاهد.